تب و تشنج در کودکان: چقدر نگران‌کننده است؟ راهنمای کامل برای والدین در رشت
تشنج ناشی از تب، یکی از تجربه‌های ترسناک برای والدینی است که برای اولین‌بار با آن روبه‌رو می‌شوند. دیدن لرزش، بی‌حالی یا حرکات غیرارادی کودک ممکن است والدین را دچار اضطراب شدید کند، اما بیشتر موارد تشنج ناشی از تب در کودکان بی‌خطر و قابل کنترل است. در ادامه با علائم، علت، اقدامات فوری و زمان مراجعه به پزشک کودکان در رشت آشنا می‌شویم.
تشنج ناشی از تب چیست؟
تشنج تب‌دار زمانی رخ می‌دهد که بدن کودک در پاسخ به تب بالا دچار اختلال الکتریکی موقت در مغز شود. این نوع تشنج معمولاً در سن ۶ ماهگی تا ۵ سالگی رخ می‌دهد و اغلب در زمان افزایش ناگهانی دمای بدن ایجاد می‌شود.
علائم تشنج تب‌دار
- از دست رفتن هوشیاری به طور موقت
- لرزش کل بدن یا بخشی از آن
- چرخش چشم‌ها به بالا
- سفت شدن یا شل شدن عضلات
- قطع تنفس یا کبودی لب‌ها در موارد شدید
- مدت زمان معمول: کمتر از ۵ دقیقه
چه کودکانی بیشتر در معرض این نوع تشنج هستند؟
- کودکانی با سابقه خانوادگی تشنج تب‌دار
- کودکانی که اولین تب را در سن پایین تجربه می‌کنند
- نوزادان با تب‌های شدید یا ناگهانی
- کودکانی که سیستم عصبی حساس‌تری دارند
اقدام فوری هنگام تشنج
در صورت وقوع تشنج:
- آرامش خود را حفظ کنید.
- کودک را روی پهلو بخوابانید تا از خفگی جلوگیری شود.
- چیزی در دهان کودک نگذارید.
- لباس‌های تنگ را شل کنید.
- مدت زمان تشنج را با دقت اندازه‌گیری کنید.
- پس از پایان تشنج، تب کودک را کنترل کنید.
اگر تشنج بیش از ۵ دقیقه طول کشید یا کودک پس از آن هوشیار نشد، بلافاصله با اورژانس یا پزشک تماس بگیرید.
چه زمانی به پزشک کودکان در رشت مراجعه کنیم؟
- اگر کودک زیر ۶ ماه سن دارد
- اگر تشنج بیشتر از ۵ دقیقه طول کشید
- اگر تشنج فقط در یک طرف بدن رخ داد
- اگر کودک دچار تب بالای مکرر همراه با تشنج شده
- اگر بعد از تشنج کودک گیج، بی‌هوش یا بی‌حال باقی ماند
آیا تشنج تب‌دار خطرناک است؟
در بیشتر موارد، تشنج تب‌دار ساده بی‌خطر است و در رشد و هوش کودک تأثیری ندارد. ولی اگر تکرار شود یا شدید باشد، باید تحت نظر پزشک متخصص قرار گیرد.
آیا نیاز به داروی خاصی هست؟
برای پیشگیری از تشنج‌های بعدی، کنترل منظم تب با داروهای مناسب مانند استامینوفن یا ایبوپروفن اهمیت دارد. پزشک در موارد خاص ممکن است داروهایی برای پیشگیری تجویز کند، اما در اغلب موارد نیازی به داروی ضدتشنج دائمی نیست.
نکات مهم برای والدین در رشت و گیلان
در مناطق مرطوبی مثل رشت، تب‌های ویروسی فصلی بسیار شایع هستند. اگر فرزندتان دچار تب همراه با بی‌قراری یا تشنج شد، نترسید، اما سریع و هوشمندانه عمل کنید. مراجعه به متخصص کودکان در رشت می‌تواند خیال شما را از بابت خطرات احتمالی راحت‌تر کند.
درباره نویسنده
دکتر محمد مهدی کرم‌بین، متخصص اطفال، کودکان و نوزادان و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی گیلان هستند. ایشان متولد شهر رشت بوده و تحصیلات پزشکی عمومی خود را در دانشگاه علوم پزشکی ایران و تخصص کودکان را در دانشگاه علوم پزشکی تهران به پایان رسانده‌اند.
دکتر کرم‌بین از سال‌ها پیش به‌عنوان عضو هیئت علمی در دانشگاه علوم پزشکی گیلان مشغول به تدریس دانشجویان پزشکی و دستیاران تخصصی بوده‌اند و در سال ۱۳۹۱ به مرتبه دانشیاری ارتقا یافته‌اند. ایشان مجری طرح‌های غربالگری مانند تالاسمی و فاویسم در استان گیلان بوده و نویسنده چندین جلد کتاب و بیش از ۳۰ مقاله علمی داخلی و بین‌المللی هستند.
دکتر کرم‌بین هم‌اکنون در شهر رشت، در بیمارستان گلسار و همچنین در مطب شخصی خود مشغول به ارائه خدمات پزشکی به نوزادان و کودکان هستند.
